W nowoczesnym systemie społeczno – gospodarczym sektor pozarządowy zapełnia lukę pomiędzy administracją publiczną, a podmiotami prywatnymi, gdzie pełni rolę w budowaniu i w rozwijaniu postaw społecznych, a tym samym wspiera państwo w wypełnieniu jego funkcji względem obywateli.

Przedsiębiorstwa, jak i organizacje pozarządowe do prawidłowego funkcjonowania i realizowania własnych działań potrzebują zasobów finansowych. 

W Polsce zarejestrowanych jest łącznie ponad 130 tys. organizacji pozarządowych, ale tylko ok 70% z nich rzeczywiście funkcjonuje. Według raportu „Kondycja organizacji pozarządowych 2021”, aż 67 % organizacji ma trudności w zdobywaniu funduszy  na realizację działań statutowych.

Finansowanie działań NGO wymaga od zarządzających inteligentnego, wielowymiarowego spojrzenia na strategiczny dobór technik i narzędzi pozyskiwania środków. 

Źródła te można podzielić na dwie kategorie: wewnętrzne (samofinansowanie organizacji) oraz zewnętrzne. 

Finansowanie wewnętrzne:

Okresowo przekazywane składki członkowskie są głównym źródłem finansowania, najczęściej w ustalonej wysokości podczas walnych zebrań członków i dotyczy stowarzyszeń. 

Fundusz założycielski pełni podstawową działalność fundacji jako jego majątek –  w jego skład wchodzą pieniądze, papiery wartościowe, nieruchomości i rzeczy ruchome.

Za odpłatną działalność pożytku publicznego należy uznać sprzedaż towarów lub usług wytworzonych lub świadczonych przez osoby bezpośrednio korzystające z działalności pożytku. Działalność odpłatna nie może przynosić zysku (przychody = koszty).

Działalność gospodarcza umożliwia organizacji pozarządowej sprzedaż usług lub towarów z zyskiem. Zyski z działalności gospodarczej muszą być przeznaczyć na cele statutowe. 

Odsetki z lokat bankowych stanowią relatywnie pewne źródło dochodu, pozwalające na pokrycie stałych kosztów działalności. Organizacje mogą gromadzić zyski z udziałów w spółkach oraz z inwestycji w papiery wartościowe.

Finansowanie zewnętrzne: 

Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa przeznaczona na określony cel zgodny z jej statutem, najczęściej udzielona na zrealizowanie konkretnego działania, może być też przyznana na wsparcie instytucjonalne (rozwój organizacji). Pozyskiwana jest z budżetu państwa, państwowych funduszy celowych lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Przekazywanie środków następuje najczęściej w wyniku zlecania realizacji zadań publicznych zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w formie wspierania lub powierzenia wykonania zadań. W tej grupie źródeł mieszczą się również zagraniczne środki publiczne w tym fundusze unijne.

Darowizny charakteryzują się bezinteresownym przekazaniem jakiegoś dobra (pieniędzy, rzeczy) przez osoby fizyczne i prawne. Przekazujący darowiznę nie może oczekiwać niczego w zamian, można natomiast skorzystać z ulgi podatkowej.

Co roku podatnicy mogą przekazać  organizacjom pozarządowym 1% podatku dochodowego od osób fizycznych podczas rozliczeń podatkowych. Środki te mogą zbierać tylko OPP – organizacje mające status pożytku publicznego zarejestrowany w KRS.  Otrzymane przez organizację środki finansowe mogą być wykorzystane wyłącznie na prowadzenie działalności pożytku publicznego.

Kolejnym źródłem finansowania to spadki i zapisy testamentowe. Organizacje mogą być wskazane jako beneficjent testamentu. W ramach zapisu testamentowego przekazać można pieniądze,  nieruchomości i rzeczy ruchome.

NGO mogą również sięgać po środki finansowe w ramach podpisywanych umów sponsorskich. Często sponsorem jest przedsiębiorstwo przekazujące pieniądze w zamian za promocję swoich działań. Co ważne wymaga to od NGO zarejestrowania działalności gospodarczej.



Crowdfunding zaś odnosi się do pozyskiwania środków po przez społeczność na określone działania lub projekty.

Po zgłoszeniu i uzyskaniu wymaganych zezwoleń organizacje mogą uzyskiwać wpływy z loterii.  Loteria może być prowadzona jako samodzielne działanie lub w ramach danego wydarzenia. Zbieranie gotówki lub rzeczy w miejscach publicznych określa się mianem zbiórek publicznych – wymagane jest aby organizacja obowiązkowo zarejestrowała zbiórkę  na portalu zbiorki.gov.pl. 

NGO ma pełne prawo do zaciągania zobowiązań finansowych, a tym samym do finansowania swojej działalności z kredytów i pożyczek.  

Źródeł finasowania organizacji pozarządowych jest dużo – ale wybór  metody zależy od przedstawicieli NGO. Ogranicza nas jedynie kreatywność i wyobraźnia osób odpowiedzialnych za cały proces! 😊

Na podstawie:

System Finansowania Organizacji Pozarządowych w Polsce

Sławomir Liżewski –  Źródła Finansowania Ngo

Ewa Bogacz-Wojtanowska, Sylwia Wrona-  Zarządzanie Organizacjami Pozarządowymi



Marta Gajowczyk

Doradca kluczowy

 

Źródeł finasowania organizacji pozarządowych jest dużo – ale wybór  metody zależy od przedstawicieli NGO. Ogranicza nas jedynie kreatywność i wyobraźnia osób odpowiedzialnych za cały proces! 

Skip to content